IAren Europako Erregelamendua betetzeko laguntza-gidak argitaratu dira

A Coruña, 2025eko abenduaren 16a – Oscar López Eraldaketa Digitalerako eta Funtzio Publikorako ministroak iragarri du arrisku handiko sistemetarako Adimen Artifizialaren Europako Erregelamendua betetzen laguntzeko gidak argitaratuko dituela. Hemen eskuragarri dauden argitalpenak Espainiako IAren Sandboxaren emaitza dira. Ekimen aitzindaria da, eta proben ingurune kontrolatu bat sortzen du, berrikuntza sustatzeko eta ETEek, start-upek eta enpresa handiek Europako araudiaren eskakizunak bete ditzaten errazteko.

16 gida praktiko dira, eta RIA ezartzen eta betetzen laguntzea dute helburu. Horrez gain, arau-betekizunekin bat datozen gomendioak ematen dituzte, estatu kide guztietan aplikatu beharreko arau bateratuak onartu arte. Eskuliburu horiek Espainiako ekoizpen-sareari lagunduko diote IA sistema berritzaileak, fidagarriak eta oinarrizko eskubideak errespetatzen dituztenak garatzen.

Gidak ez dira lotesleak, eta ez dute araudi aplikagarria ordezten edo garatzen. Hiru multzotan egituratu dira. Alde batetik, RIA ulertzen lagunduko duten dibulgazio-materiala duten bi gida; bestetik, arriskuen kudeaketari, datuen gobernantzari, gardentasunari edo zibersegurtasunari buruzko baldintza teknikoei buruzko hamahiru gida, besteak beste; eta, azkenik, checklist tresna bat betebehar bakoitzerako, arrisku handiko IAko sistemak hedatzeko hornitzaileei eta arduradunei araudia betetzea erraztuko diena.

Dokumentu horiek ebaluazio- eta berrikuspen-prozesu iraunkor baten mende daude, eta aldian-aldian eguneratzen dira, Europako Batzordeak argitaratutako estandarren eta gidalerroen garapenaren arabera, eta eguneratu egingo dira IAren Erregelamendua aldatzen duen Omnibus digitala onartzen denean.

IAren sandboxa:

Orain argitaratzen diren gidak Espainiak apirilean abian jarritako IAren sandboxaren emaitza dira. Ekimen aitzindaria da Europan RIA ulertzen eta ezartzen aurrera egiteko, eta Digitalizazioko eta Adimen Artifizialeko Estatu Idazkaritzak bultzatu du, Inteligentzia Artifizialeko Zuzendaritza Nagusiaren bitartez, eta merkatua zaintzeko agintari nazionalen laguntza izan du, hala nola AESIArena.

Sandbox honetan, edo merkaturatu aurretik sistema bat baldintza errealetan probatzeko ingurune kontrolatuan, goi-mailako prestakuntza- eta aholkularitza-zerbitzu publikoa eman zaie Espainiako enpresen arrisku handiko hamabi sistemari. Enpresa horiek proiektuaren parte izateko hautatu dira, eta sei sektoretan jarduten dute: funtsezko zerbitzuak, biometria, enplegua, azpiegitura kritikoak, makineria eta osasun-produktuak.

Erakunde parte-hartzaileek frogatu eta baliozkotu ahal izan dute beren sistemak bat datozela adimen artifizialari buruzko Europako Erregelamenduaren eskakizunekin, adostasun-ebaluazioen simulazioen bidez. Gobernantza- eta dokumentazio-eskakizunak probatu ditu, hala nola arriskuak, datuen trazabilitatea edo giza ikuskapena, baita jarduera teknikoarekin lotutako beste batzuk ere: sendotasuna, sentsibilitatea, joera demografikoa, errore-tasak, etab.

Helburu nagusia Espainiako ekosistemari IAren baldintzak betetzen laguntzea da, lehiakortasuna sustatuz eta erregulazio-karga murriztuz, batez ere enpresa txiki eta ertainentzat eta sortzen ari diren enpresentzat.

Orain argitaratzen diren 16 gidak sandbox arautzaile horren lanaren, ikaskuntzaren eta esperientziaren emaitza dira, eta laguntza emango diete IA sistemak garatzen, merkaturatzen edo hedatzen dituzten beste enpresa batzuei, araudia benetan betetzen, ezartzen eta aplikatzen laguntzeko. Berriz ere, SEDIAk, oro har, eta AESIAk, bereziki, adimen artifizial arduratsu eta fidagarria garatzeko eta erabiltzeko duten konpromisoaren erakusgarri dira, oinarrizko eskubideak errespetatuko dituena eta inor atzean utziko ez duena.